-
1 premo
pressī, pressum, ere1) давить, придавливать, топтать, попирать (aliquem pede H, V); жать, прижимать ( aliquem ad pectora V); стискивать, сжимать ( ferrum dexterā Sil)aliquem rotis p. O — переехать кого-л.aliquid pressis manibus tenere QC — держать что-л. в крепко сжатых рукахora ore p. O — целовать в губыaliquid morsu Lcr или ore O p. — кусать, жевать, но тж.p. aliquid ore V — умолчать о чём-л.frena dente p. O — кусать удилаfrena manu p. O — крепко натягивать поводьяfrigore premi O — застывать от холода, замерзатьp. torum O — лежать на ложеfacie p. torum Pt — уткнуться лицом в кроватьp. sedilia O — сидеть на стульяхp. solum St — ступать (ходить) по землеp. cubitum H — облокотиться, опиратьсяp. columnas H — покоиться на колоннахp. portum O — войти в портvestigia alicujus p. T — идти по чьим-л. следам (ср. 12. и 20.)forum p. C — часто бывать (постоянно находиться) на форуме или не покидать форума2) занимать, захватывать (saltūs montium praesidiis p. L)3)а) нагружать ( naves magno onĕre T)б) обременять, отягощать ( juvencos jugo O)4) запрягать ( equos curru O)5) покрывать, окутывать, охватывать ( nix terram premit O); обвивать, увенчивать (crinem fronde p. O)6)а) засыпать, зарывать, хоронить (p. ossa O; p. aliquid terrā H; condi tellure premique VF); закрывать, затмевать ( luna sole premitur QC)lumen p. V — меркнуть, тускнетьб) скрывать, таить (interius omne secretum Sen)nonum prematur in annum H — (готовая рукопись) пусть хранится девять лет, т. е. не следует торопиться с её опубликованиемв) подавлять (gemitum sub imo corde p. V; curam sub corde V)aliquid ore p. V — умолчать о чём-лг) превышать, превосходитьsi titulos annosque tuos numerare velīmus, facta premant annos O — если бы мы захотели перечислить твои подвиги и годы, то деяний окажется больше, чем лет7)а) теснить, напирать, оказывать давление (p. hostem obsidione Cs); донимать, беспокоить, изводить ( aliquem criminibus O); принуждать ( aliquem ad exeundum Nep); вынуждать ( confessionem Q)aliquo premente C — по чьему-л. настояниюб) притеснять, угнетать (aere aliene premi C, Cs)nox premit aliquem H — ночь нависла над кем-л. ( или окутала кого-либо)aliquem verbo p. C — поймать кого-л. на слове, придраться к чьим-л. словам8) pass. premi испытывать нужду, ощущать недостаток ( premi re frumentariā Cs); терпеть, страдать (premi ab aliquo C, Nep; premi aliquā valetudine Nep)9) преследовать, гнать (cedentem L; bestias Is); загонять ( cervum ad retia V); непосредственно (по пятам) следовать ( poena culpam premit H)10) прижиматьсяp. latus O — держаться в сторонеp. litus H — держаться берегаpresse gradu или pede L — нога к ноге (т. е. сомкнутым строем); но11) настаивать, напирать, подчёркивать (argumentum p. C)propositum p. O — настаивать на своём12)а) вдавливать ( vestigium C)auro p. aliquid St — отделывать что-л. золотомp. vestigia C — ступать, идти (ср. 20.)quum decimum premeretur sidĕre (= sole) signum O — когда солнце вошло в десятый знак зодиака, т. е. пошёл десятый месяцб) вонзать, вгонять, втыкать (ensem Lcn; dentes in aliquā re O); погружать, врезывать ( vomerem V); поражатьnube pharetrae p. VF — осыпать тучей стрел; пронзать, прокалывать ( aliquem hastā V)13) сажать ( virgulta per agros V)14) обозначать, отмечать ( aliquid aeternā notā O)vocem alicujus p. V — крепко запомнить или обдумывать чьё-л. слово; но тж.p. vocem V, Ph — замолчать15) выжимать, выдавливать (mella H; oleum H)p. ubera O — доитьp. lac или caseum V — приготовлять сырp. vina H — давить виноград16) снижать, опускать ( aulaeum premitur H)p. cursum O — направить бег (колесницы) вниз17) сваливать, валить, бросать на землю, уложить, сразить (aliquem V, T)18) рыть, выкапывать (sulcum V; cavernas in altitudinem QC)19) умалять, принижать ( famam alicujus T); презирать ( humana omnia C); недооценивать ( arma alicujus V)20) тормозить, задерживать, унимать ( sanguinem T); не пропускать ( lucem L); натягивать ( habenas V); прекращать, останавливать ( cursum C — ср. 16.); сдерживать ( equos currentes V); ограничивать, обуздывать (cupiditates Aug; sermones alicujus T)p. vestigia V или gradum VF — задерживать (замедлять) шаги или останавливаться (ср. 12.)21) обрезывать, обстригать ( vitem falce H)22) подчинять себе, порабощать, покорять (populos dicione V; ventos imperio V; arva jugo V)23) смыкать, закрывать (oculos, ōs V)24) сжимать; душить ( monstra manu V); стягивать (collum laqueo H; alicui fauces O); сдавливать ( guttur V)25) сокращать, излагать вкратце (quae dilatantur a nobis, Zeno sic premebat C) -
2 premo
premo, pressī, pressum, ere, drücken, I) im allg.: 1) eig. u. bildl.: a) eig.: α) übh.: natos ad pectora, Verg.: premere anguem, treten auf usw., Verg.: membra paterna rotis inductis, mit dem Wagen über den Leichnam fahren, Ov.: vestigia alcis, betreten, Tac. (vgl. no. II, E): frena dente, beißen in usw., Ov.: alqd ore, kauen, essen, Ov.: iuvenci pressi iugo, angespannt, Ov. – β) v. der Begattung, beschlafen, schänden, alqam, Suet. u. Val. Flacc. – v. Tieren, bespringen, feminas premunt galli, Mart. – b) bildl.: necessitas eum premebat, Cic.: aerumnae me premunt, Sall.: premi aere alieno, Cic.: invidiā et odio populi, Cic. – 2) übtr., a) an etw. streifen, stoßen, etw. berühren, litus, am Ufer hinfahren, sich am Ufer halten, Hor.: insulam premit amnis, umgibt, Ov.: latus, Ov. – b) halten, frena manu, Ov.: premit omnis dextra ferrum, Sil. – c) locum, einen Ort gleichsam drücken, an einem Orte sich oft befinden, forum, Cic.: auch übh. etwas mit seinem Körper drücken, auf etwas sitzen, stehen, liegen, fallen, sich legen od. setzen, torum, liegen auf usw., Ov.: sedilia, Ov.: humum, sich auf die Erde legen, Ov. am. 3, 5, 16; od. auf die Erde fallen, Ov. fast. 4, 844: terga equi, sitzen, reiten auf usw., Ov.: ebur (poet. = kurul. Stuhl), Ov.: axes (poet. = Wagen), Ov.: angustos saltus montium praesidiis, besetzen, sperren, Liv. – d)bedecken, fronde premit crinem, Ov.: canitiem galeā premimus, Verg. – dah. bedecken, verbergen, mons urbis cladem ruinā pressit, Verg.: lumenque obscura luna premit, verbirgt sein Licht, geht unter, Verg.: pr. alqd terrā, vergraben, Hor.: ossa, begraben, Ov. – bildl., α) gleichs. begraben u. dgl., me pressit alta quies, begrub mich, ich lag in tiefem Schlafe gefühllos, Verg. – β) nicht aufkommen lassen, verbergen, verhehlen, dolorem, Curt.: curam sub corde, Verg.: alqd ore verschweigen, Verg.: iram, Tac. – e) drückend etwas machen, bilden, caseum, Verg.: lac, Käse machen, Verg. – f) drücken, drängen, verfolgen, hinter jmd. hersein, jmdm. zusetzen, oppidum obsidione, Caes.: hostes, Caes.: cedentem, Liv. epit.: von Jägern, bestias venatione (al. venabulo), Isid. orig. 10, 282: cervum ad retia, in die Netze jagen, Verg. – bildl., verfolgen, zusetzen mit Worten, Fragen usw., alqm, Cic.: alqm verbo, jmd. beim Worte festhalten, Cic. – od. mit Beschuldigungen, alqm criminicus, Ov.: m. folg. Acc. u. Infin., et cum diu pressisset illum tyranni patrem esse, Sen. contr. 1, 7, 13. – durch Mahnen, premi a procuratoribus, gedrängt werden, Cic. ad Att. 6, 1, 3. – od. durch sonstige Forderung, cum ad exeundum premeretur, sehr angetrieben, in ihn gedrungen wurde, Nep.: argumentum, einen Beweis in einem fort verfolgen (= an einem B. festhalten u. auf ihm fußen), Cic.: propositum, fest bei seinem Vorsatze beharren, Ov.: longius videtur recessisse a proposito oratio mea; at mehercule rem ipsam premit, es greift tief in die Sache selbst ein, Sen.: pr. vocem alcis, das Wort jmds. festhalten u. weiter verfolgen (schweigend bei sich bedenken), Verg. Aen. 7, 119 (versch. premere vocem unten no. II, E). – g) beladen, beschweren, befrachten, ratem merce, Tibull.: carinae pressae, Verg.: pressus multo mero, überwältigt, Prop.: phaleras premere auro, schmücken, auslegen, Stat.
II) prägn.: A) einbrüden, dentes in vite, Ov.: aliquo leviter presso vestigio (Fußtapfe, Spur), Cic. Verr. 4, 53: so auch (bildl.) alcis vestigia non pressa leviter, sed fixa, Cic. Sest. 13: presso vomere, Verg.: ensem, Lucan. – od. aufdrücken, pollicem, Prop. 3, 10, 14 (versch. von unten no. C, a, α): cubitum, den Ellbogen aufstützen, Hor. – übtr., bezeichnen, rem notā, Ov. – B) ausdrücken, a) = auslöschen, ignem, Verg. georg. 3, 85 ed. Ribb. (angef. bei Sen. ep. 95, 68). – b) = auspressen, pressen, sucos, Lucan. 4, 318: balanum (zu Öl), Hor. carm. 3, 29, 4: bacam olivae, oleum, Hor. sat. 2, 4, 69 u. 2, 8, 46: vina, keltern, Hor. epod. 13, 6 (u. so Liberum, Hor. carm. 4, 12, 14): mella, auslassen, Hor. epod. 2, 15: ubera plena, melken, Ov. fast. 4, 769. – C) herabdrücken, herunterlassen, senken, a) eig.: α) übh.: currum, Ov.: mundus premitur devexus in austros, senkt sich herab, Verg.: aulaeum premitur, rollt herab, Hor. (s. aulaeum): dextra pressa, herabgelassen, Sen. poët. – pr. pollicem, den Daumen einschlagen (um jmdm. beim Spiele Glück zu bringen, wie unser »jmdm. den Daumen halten«), Plin. 28, 25 (versch. von oben no. II, A). – β) setzen, pflanzen, virgulta per agros, Verg.: pressos propaginis arcus, Verg. – γ) durch das Herabdrücken machen, bilden, etwas tief machen, graben, fossam, Plin. ep.: sulcum, Verg.: cavernae in altitudinem pressae, tief ausgegraben, Curt.: alveus in solum pressus, tief in den Boden eingeschnitten, Curt. – δ) zu Boden schlagen, tres famulos, Verg.: paucos, Tac. – b) bildl.: α) durch Worte herabsetzen, verkleinern, alqm, Liv.: famam alcis, Tac. – od. im Herzen, verachten, humana omnia, Cic. – β) übertreffen, facta premant annos, Ov.: vetustas laude saecula nostra premat, Prop.: Latonia Nymphas premit, Stat. – γ) beherrschen, populos dicione, Verg.: ventos imperio, Verg. – D) zusammendrücken, zudrücken, a) übh.: alci fauces, Ov.: oculos, Verg.: os, den Mund schließen, Verg.: collum laqueo, zusammenschnüren, erdrosseln, Hor.: presso ter gutture, in drei Absätzen, Verg.: pressus amplexus, eng vereinigt, Sen. poët.: iungere oscula pressa, küssen, Ov.: Nilus obiectu montium pressus, eingeengt, Sen. nat. qu. 4, 2, 8. – b) kurz halten, anziehen, habenas, Verg. Aen. 1, 63 u. 11, 600: prägn., equos currentes, mit dem Zügel anhalten, Ps. Verg. cul. 283. – c) kurz halten, beschneiden, umbram (das Schatten bietende Laub) falce, Verg. georg. 1, 157: Calenā falce vitem, Hor. carm. 1, 31, 9. – bildl., abkürzen, kurz fassen, quae dilatantur a nobis, Zeno sic premebat, Cic. – E) zurückhalten, niederhalten, -drücken, alqm, Tac.: naves nimio ruentium onere pressae, Tac.: pr. sanguinem, zurückdrängen, hemmen, Tac.: cursum, hemmen, Cic.: vestigia, seine Schritte hemmen, stehen bleiben, Verg. (vgl. no. I, 1, a, α): vocem, die St. dämpfen, Verg.; dah. zus. = schweigen, Verg. (versch. vocem alcis, s. oben no. I, 2, f a. E.): ventus premente nebulā cecĭdit, Liv.: vixdum certā luce et eam ipsam premente caligine, ein dicker Nebel nicht durchließ, Liv. – bildl., niederhalten, unterdrücken = nicht aufkommen lassen usw., rem publicam, Tac.: vulgi sermones, Tac.: gentem legionum castris, Tac.: cohibere et premere sensus suos, seine Empfindungen ganz beherrschen u. unterdrücken, Tac.: pavorem vultu, Tac.: ceteras cupiditates huius unius ingenti cupiditate presserunt, Augustin. de civ. dei 5, 14. p. 211, 30 D.2 Vgl. Nipperd. Tac. ann. 14, 5. – u. so eine Pers. polit. niederhalten, unterdrücken, stürzen, alqm (Ggstz. se extollere), Liv.: inimicum, Curt. Vgl. Fabri u. Weißenb. Liv. 22, 12, 12. Weißenb. Liv. 39, 40, 9.
-
3 premo
premo, pressī, pressum, ere, drücken, I) im allg.: 1) eig. u. bildl.: a) eig.: α) übh.: natos ad pectora, Verg.: premere anguem, treten auf usw., Verg.: membra paterna rotis inductis, mit dem Wagen über den Leichnam fahren, Ov.: vestigia alcis, betreten, Tac. (vgl. no. II, E): frena dente, beißen in usw., Ov.: alqd ore, kauen, essen, Ov.: iuvenci pressi iugo, angespannt, Ov. – β) v. der Begattung, beschlafen, schänden, alqam, Suet. u. Val. Flacc. – v. Tieren, bespringen, feminas premunt galli, Mart. – b) bildl.: necessitas eum premebat, Cic.: aerumnae me premunt, Sall.: premi aere alieno, Cic.: invidiā et odio populi, Cic. – 2) übtr., a) an etw. streifen, stoßen, etw. berühren, litus, am Ufer hinfahren, sich am Ufer halten, Hor.: insulam premit amnis, umgibt, Ov.: latus, Ov. – b) halten, frena manu, Ov.: premit omnis dextra ferrum, Sil. – c) locum, einen Ort gleichsam drücken, an einem Orte sich oft befinden, forum, Cic.: auch übh. etwas mit seinem Körper drücken, auf etwas sitzen, stehen, liegen, fallen, sich legen od. setzen, torum, liegen auf usw., Ov.: sedilia, Ov.: humum, sich auf die Erde legen, Ov. am. 3, 5, 16; od. auf die Erde fallen, Ov. fast. 4, 844: terga equi, sitzen, reiten auf usw., Ov.: ebur (poet. = kurul. Stuhl), Ov.: axes (poet. = Wagen), Ov.: angustos saltus montium praesidiis, besetzen, sperren, Liv. – d)————bedecken, fronde premit crinem, Ov.: canitiem galeā premimus, Verg. – dah. bedecken, verbergen, mons urbis cladem ruinā pressit, Verg.: lumenque obscura luna premit, verbirgt sein Licht, geht unter, Verg.: pr. alqd terrā, vergraben, Hor.: ossa, begraben, Ov. – bildl., α) gleichs. begraben u. dgl., me pressit alta quies, begrub mich, ich lag in tiefem Schlafe gefühllos, Verg. – β) nicht aufkommen lassen, verbergen, verhehlen, dolorem, Curt.: curam sub corde, Verg.: alqd ore verschweigen, Verg.: iram, Tac. – e) drückend etwas machen, bilden, caseum, Verg.: lac, Käse machen, Verg. – f) drücken, drängen, verfolgen, hinter jmd. hersein, jmdm. zusetzen, oppidum obsidione, Caes.: hostes, Caes.: cedentem, Liv. epit.: von Jägern, bestias venatione (al. venabulo), Isid. orig. 10, 282: cervum ad retia, in die Netze jagen, Verg. – bildl., verfolgen, zusetzen mit Worten, Fragen usw., alqm, Cic.: alqm verbo, jmd. beim Worte festhalten, Cic. – od. mit Beschuldigungen, alqm criminicus, Ov.: m. folg. Acc. u. Infin., et cum diu pressisset illum tyranni patrem esse, Sen. contr. 1, 7, 13. – durch Mahnen, premi a procuratoribus, gedrängt werden, Cic. ad Att. 6, 1, 3. – od. durch sonstige Forderung, cum ad exeundum premeretur, sehr angetrieben, in ihn gedrungen wurde, Nep.: argumentum, einen Beweis in einem fort verfolgen (= an einem B. festhalten u. auf ihm fußen), Cic.: proposi-————tum, fest bei seinem Vorsatze beharren, Ov.: longius videtur recessisse a proposito oratio mea; at mehercule rem ipsam premit, es greift tief in die Sache selbst ein, Sen.: pr. vocem alcis, das Wort jmds. festhalten u. weiter verfolgen (schweigend bei sich bedenken), Verg. Aen. 7, 119 (versch. premere vocem unten no. II, E). – g) beladen, beschweren, befrachten, ratem merce, Tibull.: carinae pressae, Verg.: pressus multo mero, überwältigt, Prop.: phaleras premere auro, schmücken, auslegen, Stat.II) prägn.: A) einbrüden, dentes in vite, Ov.: aliquo leviter presso vestigio (Fußtapfe, Spur), Cic. Verr. 4, 53: so auch (bildl.) alcis vestigia non pressa leviter, sed fixa, Cic. Sest. 13: presso vomere, Verg.: ensem, Lucan. – od. aufdrücken, pollicem, Prop. 3, 10, 14 (versch. von unten no. C, a, α): cubitum, den Ellbogen aufstützen, Hor. – übtr., bezeichnen, rem notā, Ov. – B) ausdrücken, a) = auslöschen, ignem, Verg. georg. 3, 85 ed. Ribb. (angef. bei Sen. ep. 95, 68). – b) = auspressen, pressen, sucos, Lucan. 4, 318: balanum (zu Öl), Hor. carm. 3, 29, 4: bacam olivae, oleum, Hor. sat. 2, 4, 69 u. 2, 8, 46: vina, keltern, Hor. epod. 13, 6 (u. so Liberum, Hor. carm. 4, 12, 14): mella, auslassen, Hor. epod. 2, 15: ubera plena, melken, Ov. fast. 4, 769. – C) herabdrücken, herunterlassen, senken, a) eig.: α) übh.: currum, Ov.: mundus premitur devexus in austros, senkt sich————herab, Verg.: aulaeum premitur, rollt herab, Hor. (s. aulaeum): dextra pressa, herabgelassen, Sen. poët. – pr. pollicem, den Daumen einschlagen (um jmdm. beim Spiele Glück zu bringen, wie unser »jmdm. den Daumen halten«), Plin. 28, 25 (versch. von oben no. II, A). – β) setzen, pflanzen, virgulta per agros, Verg.: pressos propaginis arcus, Verg. – γ) durch das Herabdrücken machen, bilden, etwas tief machen, graben, fossam, Plin. ep.: sulcum, Verg.: cavernae in altitudinem pressae, tief ausgegraben, Curt.: alveus in solum pressus, tief in den Boden eingeschnitten, Curt. – δ) zu Boden schlagen, tres famulos, Verg.: paucos, Tac. – b) bildl.: α) durch Worte herabsetzen, verkleinern, alqm, Liv.: famam alcis, Tac. – od. im Herzen, verachten, humana omnia, Cic. – β) übertreffen, facta premant annos, Ov.: vetustas laude saecula nostra premat, Prop.: Latonia Nymphas premit, Stat. – γ) beherrschen, populos dicione, Verg.: ventos imperio, Verg. – D) zusammendrücken, zudrücken, a) übh.: alci fauces, Ov.: oculos, Verg.: os, den Mund schließen, Verg.: collum laqueo, zusammenschnüren, erdrosseln, Hor.: presso ter gutture, in drei Absätzen, Verg.: pressus amplexus, eng vereinigt, Sen. poët.: iungere oscula pressa, küssen, Ov.: Nilus obiectu montium pressus, eingeengt, Sen. nat. qu. 4, 2, 8. – b) kurz halten, anziehen, habenas, Verg. Aen. 1, 63 u. 11, 600: prägn., equos currentes,————mit dem Zügel anhalten, Ps. Verg. cul. 283. – c) kurz halten, beschneiden, umbram (das Schatten bietende Laub) falce, Verg. georg. 1, 157: Calenā falce vitem, Hor. carm. 1, 31, 9. – bildl., abkürzen, kurz fassen, quae dilatantur a nobis, Zeno sic premebat, Cic. – E) zurückhalten, niederhalten, -drücken, alqm, Tac.: naves nimio ruentium onere pressae, Tac.: pr. sanguinem, zurückdrängen, hemmen, Tac.: cursum, hemmen, Cic.: vestigia, seine Schritte hemmen, stehen bleiben, Verg. (vgl. no. I, 1, a, α): vocem, die St. dämpfen, Verg.; dah. zus. = schweigen, Verg. (versch. vocem alcis, s. oben no. I, 2, f a. E.): ventus premente nebulā cecĭdit, Liv.: vixdum certā luce et eam ipsam premente caligine, ein dicker Nebel nicht durchließ, Liv. – bildl., niederhalten, unterdrücken = nicht aufkommen lassen usw., rem publicam, Tac.: vulgi sermones, Tac.: gentem legionum castris, Tac.: cohibere et premere sensus suos, seine Empfindungen ganz beherrschen u. unterdrücken, Tac.: pavorem vultu, Tac.: ceteras cupiditates huius unius ingenti cupiditate presserunt, Augustin. de civ. dei 5, 14. p. 211, 30 D.2 Vgl. Nipperd. Tac. ann. 14, 5. – u. so eine Pers. polit. niederhalten, unterdrücken, stürzen, alqm (Ggstz. se extollere), Liv.: inimicum, Curt. Vgl. Fabri u. Weißenb. Liv. 22, 12, 12. Weißenb. Liv. 39, 40, 9. -
4 rectum
rĕgo, xi, ctum, 3, v. a. [Sanscr. arg-, argami, to obtain; Gr. oregô reach after; cf. [p. 1552] Sanscr. rāgan; Goth. reiks, king; Germ. Reich and Recht], to keep straight or from going wrong, to lead straight; to guide, conduct, direct (freq. and class.; syn.: guberno, moderor).I.Lit.:B.deus est, qui regit et moderatur et movet id corpus, cui praepositus est,
Cic. Rep. 6, 24, 26:manus una (navem) regit,
Lucr. 4, 903:onera navium velis,
Caes. B. G. 3, 13:arte ratem,
Ov. Tr. 1, 4, 12; cf.clavum,
Verg. A. 10, 218:te ventorum regat pater,
Hor. C. 1, 3, 3:vela,
Prop. 2, 28 (3, 24), 24:coërcet et regit beluam,
Cic. Rep. 2, 40, 67:equum,
Liv. 35, 11:equos,
Ov. A. A. 3, 556; id. Ib. 474; cf.quadrupedes,
id. M. 2, 86:spumantia ora (equi),
id. ib. 8, 34:frena,
id. P. 4, 12, 24:equi impotentes regendi,
Liv. 35, 11; Ov. Tr. 1, 3, 28; Curt. 4, 15, 28:currus,
Ov. A. A. 1, 4; Curt. 8, 14, 7: taurus ex grege, quem prope litora regebat, Sall. H. Fragm. ap. Prisc. p. 715 P.; Quint. 1, 1, 27:rege tela per auras,
Verg. A. 9, 409:tela per viscera Caesaris,
Luc. 7, 350; cf.:missum jaculum,
Ov. M. 7, 684:sagittas nusquam,
Luc. 7, 515:regens tenui vestigia filo,
Cat. 64, 113; cf.:Daedalium iter lino duce,
Prop. 2, 14 (3, 6), 8:caeca filo vestigia,
Verg. A. 6, 30:diverso flamina tractu,
Ov. M. 1, 59:gressus,
Vulg. Judic. 16, 26.—In partic., jurid. t. t.:II. A.regere fines,
to draw the boundaries, mark out the limits, Cic. Leg. 1, 21, 55; id. Top. 10, 43; id. Mur. 9, 22; Tib. 1, 3, 44; cf. Dig. 10, 1, and Cod. Just. 3, 39 tit. Finium regundorum.—In gen.:B.Deus qui omnem hunc mundum regit,
Cic. Rep. 6, 13, 13:domum,
id. ib. 1, 39, 61:rem consilio,
Ter. Eun. 1, 1, 13:belli fera munera Mavors regit,
Lucr. 1, 33; cf.bella,
Caes. B. G. 6, 17; Sil. 7, 47:omnia nostra ita gerito, regito, gubernato, ut, etc.,
Cic. Att. 16, 2, 2:alicujus animum atque ingenium,
Plaut. Bacch. 3, 3, 90; cf.:animi motus (with moderari cupiditates),
Cic. Part. Or. 22, 76:mores,
Ov. M. 15, 834:animos dictis,
Verg. A. 1, 153:animum,
Hor. Ep. 1, 2, 62:ut me ipse regam,
id. ib. 1, 1, 27:consilia senatus,
Quint. 12, 1, 26:valetudines principis,
Tac. A. 6, 50; cf.:valetudinem arbitratu suo,
Suet. Tib. 68 al.:neque regerentur magis quam regerent casus,
Sall. J. 1, 5; cf.:jam regi leges, non regere,
Liv. 10, 13:utroque vorsum rectum est ingenium meum,
Plaut. Capt. 2, 3, 6:vellem suscepisses juvenem regendum,
Cic. Att. 10, 6, 2; cf. Suet. Tib. 50; id. Claud. 9:Silvanum specie obsequii regebat,
Tac. H. 3, 50:nemo regere potest, nisi qui et regi,
Sen. Ira, 2, 15 fin.; Quint. 12, 10, 69.—Transf.1.To sway, control, rule, govern, have the supremacy over any thing:2.quare qui convenit polliceri operam suam rei publicae, cum rem publicam regere nesciant?
Cic. Rep. 1, 6, 11; so,rem publicam,
id. ib. 1, 26, 41;1, 27, 43: in iis civitatibus quae ab optimis reguntur,
id. ib. 1, 34 fin.;2, 9, 15: illa civitas optimatium arbitrio regi dicitur,
id. ib. 1, 26, 42; cf.:Massilienses per delectos et principes cives summā justitiā reguntur,
id. ib. 1, 27, 43:Frisios,
Tac. A. 4, 72:populos imperio,
Verg. A. 6, 851:imperiis Italiam,
id. ib. 4, 230:legiones,
Tac. A. 15, 7; cf.cohortes,
id. H. 4, 12:exercitum,
Plin. Ep. 2, 13, 2; id. Pan. 9, 2:domum,
Vulg. 1 Tim. 5, 4:diva, quae regis Antium,
Hor. C. 1, 35, 1:Diana, quae silentium regis,
id. Epod. 5, 51.— Transf., of abstract objects:animi partes consilio,
Cic. Rep. 1, 38, 60:ut unius potestate regatur salus et aequabilitas et otium civium,
id. ib. 2, 23, 43:rex ille (Tarquinius) neque suos mores regere poterat neque suorum libidines,
id. ib. 2, 25, 46.— Absol.:Tiberio regente,
Tac. A. 4, 33; 13, 3:stare rempublicam nisi uno regente non posse,
Quint. 3, 8, 47:quo regente,
Verg. Cul. 333; Just. 1, 9, 23:Clemens ambitioso imperio regebat,
i. e. used his authority to court popular favor, Tac. H. 2, 12.—To guide into the right way one who has erred; to set right, correct: non multa peccas, sed si peccas, te regere possum, old poet ap. Cic. Mur. 29, 60 (with corrigere and inflectere):I.errantem regere,
Caes. B. C. 3, 57:rogo, domine, consilio me regas, etc.,
Plin. Ep. 10, 19 (30), 1; cf.: alicujus dubitationem, id. ib 10, 118 (119), 3.— Hence,P. a. as subst.: rĕgens, entis, m., a governor, prince, ruler, regent:II.contemptus regentium,
Tac. A. 12, 54:in obsequium regentis,
id. Or. 41: clementia regentis, Sen. Clem. 1, 22, 3:vita regentis,
Claud. IV. Cons. Hon. 301:excogitare nemo quicquam poterit, quod magis decorum regenti sit quam clementia,
Sen. Clem. 1, 19, 1; id. Ep. 59, 7:in vulgus manant exempla regentum (= -tium),
Claud. Laud. Stil. 1, 168.—rectus, a, um, P. a., led straight along, drawn in a straight line (horizontal or vertical), straight, upright, orthos.A.Lit., of horizontal direction:B.pars Remorum recta est (opp. refracta),
Lucr. 4, 439:sed nil omnino rectā regione viaï declinare,
id. 2, 249 Munro:rectā regione iter instituere,
Liv. 21, 31:India, rectā regione spatiosa,
Curt. 8, 9, 2; cf. id. 7, 9, 2:ad nostras aedes hic quidem habet rectam viam,
Plaut. Trin. 4, 2, 26:via,
id. Cas. 5, 2, 7; id. Poen. 3, 3, 79; id. Ps. 4, 7, 37; Ter. And. 3, 4, 21; id. Phorm. 2, 1, 80; Mart. 8, 75, 2; cf.platea,
Plaut. Cist. 2, 1, 58; Ter. Ad. 4, 2, 35; 43:porta,
Plaut. Bacch. 4, 4, 60:ostium,
id. Mil. 2, 3, 58:ostia viarum (opp. iter flexum),
Lucr. 4, 93:cursus hinc in Africam,
Liv. 26, 43:saxa quae rectis lineis suos ordines servant,
Caes. B. G. 7, 23 fin.:recto flumine,
Verg. A. 8, 57:recto ad Iberum itinere,
Caes. B. C. 1, 69; Liv. 22, 9:ne qua forent pedibus vestigia rectis,
Verg. A. 8, 209:recto grassetur limite miles,
Ov. Tr. 2, 477:velut rectae acies concurrissent,
in a straight line, line of battle, Liv. 34, 28; so,acies,
id. 35, 28:qui (quincunx), in quamcumque partem spectaveris, rectus est,
Quint. 8, 3, 9:hic vos aliud nihil orat, nisi ut rectis oculis hanc urbem sibi intueri liceat,
Cic. Rab. Post. 17, 48:adversus adparatus terribilium rectos oculos tenet,
Sen. Const. 5, 5:rectis oculis gladios micantes videre,
id. Ep. 76, 33; 104, 24:oculi,
Suet. Aug. 16; cf.acies,
Ov. M. 2, 776:lumen,
Luc. 9, 638:vultus,
Stat. Th. 10, 542.—Of vertical direction:ut hae (partes) rursum rectis lineis in caelestem locum subvolent,
in perpendicular lines, Cic. Tusc. 1, 17, 40:saxa,
perpendicular, steep, Liv. 21, 36 (just before: pleraque Alpium arrectiora sunt); cf.:rectae prope rupes,
id. 38, 20:truncus,
Ov. M. 7, 640:ita jacere talum, ut rectus assistat: qui ita talus erit jactus ut cadet rectus,
Cic. Fin. 3, 16, 53:caput rectum et secundum naturam (opp. dejectum, supinum), in latus inclinatum,
Quint. 11, 3, 69:homines,
straight, erect, Cat. 10, 20; so,Quintia,
id. 86, 1:puella,
Hor. S. 1, 2, 123:senectus,
Juv. 3, 26:iterque Non agit in rectum, sed in orbem curvat eundem,
does not shape his course directly forward, Ov. M. 2, 715:vidit ut hostiles in rectum exire cohortes,
Luc. 7, 327. — Comp.:crus Rectius,
Hor. S. 1, 2, 82:rectior coma,
smoother, straighter, Sen. Ep. 95, 24:longā trabe rectior exstet,
Ov. M. 3, 78:crura,
Pall. 7, 7. — Sup.:rectissima linea,
Quint. 3, 6, 83:via,
id. 12, 2, 27. —Trop.1.In gen., right, correct, proper, appropriate, befitting; opp. to what is false or improper: vobis mentes rectae quae stare solebant, Enn. ap. Cic. Sen. 6, 16 (Ann. v. 208 Vahl.):2.ut rectā viā rem narret ordine omnem,
Ter. Heaut. 4, 3, 28 (just before: aperte, ita ut res sese habet, narrato); cf. id. And. 2, 6, 11: De. Estne hoc, ut dico? Li. Rectam instas viam: Ea res est, you ' re on the right way, Plaut. As. 1, 1, 39: in rectam redire semitam, cf. id. Cas. 2, 3, 33:rectā viā depelli,
Quint. 2, 7, 29; 10, 1, 29; cf. Sen. Ep. 94, 54; Quint. 2, 6, 2;so post-class.: de viā rectā declinare,
Gell. 1, 3, 15: a rectā viā avertere, Aug. Civ Dei, 12, 17, 2: ad rectum iter retrahere, Hier. in Osee, 2, 8 sq.; id. in Mich. 3, 5:recta consilia dare,
Ter. And. 2, 1, 9:quae sint in artibus recta ac prava dijudicare,
Cic. de Or. 3, 50, 195; cf.:quae sunt recta et simplicia laudantur,
id. Off. 1, 36, 130; Quint. 9, 3, 3:sermo rectus et secundum naturam enunciatus,
id. 2, 5, 11; cf.:(oratio) recta an ordine permutato,
id. 1, 13, 5; 9, 4, 27:per Marathonis propugnatores recto sono juravit (opp. flexus vocis),
id. 11, 3, 168 Spald.; cf. id. 11, 3, 64:recto ac justo proelio dimicare,
Liv. 35, 4 fin.:rectarum cenarum consuetudo,
a regular, formal supper, Suet. Dom. 7; so,cena,
Mart. 2, 69, 7; 7, 20, 2; also absol.:recta,
Suet. Aug. 74; Mart. 8, 50, 10:domus recta est (with contenta decore simplici),
Sen. Ep. 100, 6:nominibus rectis expendere nummos,
i. e. on good securities, Hor. Ep. 2, 1, 105: ut natura dedit, sic omnis recta figura, correct, beautiful, Prop. 2, 18, 25 (3, 11, 3):absque te esset, ego illum haberem rectum ad ingenium bonum,
suitable, qualified, Plaut. Bacch. 3, 3, 8.— Subst.: rectum, i, n.:rectum est etiam in illis contentionibus gravitatem retinere,
Cic. Off. 1, 38, 137:quid verum, quid falsum, quid rectum in oratione pravumve,
id. Ac. 1, 5, 19:aliter, quam est rectum verumque dicere,
Quint. 6, 3, 89:cum sit rectum, Nocere facile est, etc.,
id. 8, 5, 6;so (opp. durum et incomptum),
id. 8, 6, 65; (opp. vitiosum) id. 1, 5, 29:mutare aliquid a recto,
id. 2, 13, 11:recta et vera loquere,
i. e. sincerely, openly, Plaut. Capt. 5, 2, 7:qui haec recta tantum et in nullos flexus recedentia copiose tractaverit,
Quint. 10, 5, 12:ea plerumque recta sunt,
id. 9, 2, 5; cf. id. 9, 2, 45.— Comp.:rectior divisio,
Quint. 7, 2, 39:si quid novisti rectius istis,
Hor. Ep. 1, 6, 67; Cic. Rep. 1, 40, 62.— Sup.:rectissima ratio,
Quint. 2, 13, 3.—In partic.a.Morally right, correct, lawful, just, virtuous, noble, good (opp. pravus); as subst.: rectum, i, n., that which is right, good, virtuous; uprightness, rectitude, virtue (very freq.):b.honesta res dividitur in rectum et laudabile. Rectum est, quod cum virtute et officio fit,
Auct. Her. 3, 2, 3: illud rectum, quod katorthôma dicebat, Cic. Fin. 4, 6, 15:nec quicquam nisi honestum et rectum ab altero postulare,
id. Lael. 22, 82;so with honestum,
id. ib. 21, 76; id. Fin. 1, 7, 25; id. Off. 1, 24, 82; id. Fam. 5, 19, 1 al.:(opp. pravum) neque id Putabit, pravum an rectum siet, quod petet,
Ter. Heaut. 3, 1, 76; id. Phorm. 5, 2, 6; Cic. Ac. 2, 11, 33; id. Or. 14, 45; id. Lig. 9, 30; Quint. 1, 3, 12; 2, 4, 20 et saep.; cf.:recta consilia (opp. prava),
Liv. 1, 27:in rectis (opp. in pravitatibus),
Cic. Leg. 1, 11, 31:curvo dignoscere rectum,
Hor. Ep. 2, 2, 44:mens sibi conscia recti,
Verg. A. 1, 604:fidem rectumque colebat,
Ov. M. 1, 90:recta ingenia (opp. perversa),
Plin. Ep. 4, 7, 3 et saep.:in omni vitā suā quemque a rectā conscientiā traversum unguem non oportet discedere,
Cic. Att. 13, 20, 4:animus secundis Temporibus dubiisque rectus,
Hor. C. 4, 9, 36:natura,
id. S. 1, 6, 66:ex consularibus, unus L. Caesar firmus est et rectus,
Cic. Fam. 12, 5, 2:judex,
Quint. 4, 1, 13; cf.auditor,
Plin. Ep. 2, 19, 6:vir rectus et sanctus,
id. ib. 2, 11, 5; cf. id. ib. 7, 31, 1:beatus judicii rectus,
Sen. Vit. Beat. 6, 2.— Rectum est, with subjective-clause:rectum est gravitatem retinere,
Cic. Off. 1, 38 fin.; so id. ib. 3, 11, 47; id. Mur. 2, 3; id. Att. 6, 9, 4.—In gram.: rectus casus, the nominative case (because not inflected;A.opp. obliqui casus),
Varr. L. L. 1 sq.; Quint. 1, 4, 13; 1, 5, 61; Gell. 13, 12, 4 et saep.—Hence the adverbs,rectā,B.rectō,C.rectē.A.rectā (sc. viā). straightway, straightforwards, right on, directly (freq. and class.):B.hic ad me rectā habet rectam viam,
Plaut. Mil. 2, 6, 11; id. Ps. 4, 7, 37:jam ad regem rectā me ducam,
id. Am. 4, 3, 8; 5, 1, 63; id. Capt. 3, 5, 93; id. Cas. prol. 43; id. Mil. 2, 5, 50; id. Merc. 5, 2, 92; id. Ps. 4, 2, 11; id. Rud. 3, 6, 13; Ter. Eun. 1, 2, 7:tu rus hinc ibis?... rectā,
id. Ad. 3, 3, 79; id. Hec. 3, 3, 12; id. Phorm. 1, 2, 62; 5, 6, 19:Marius ab subselliis in rostra rectā,
Cic. Off. 3, 20, 80; id. Att. 5, 14, 2; 6, 8, 1; 16, 10, 1; id. Fam. 9, 19, 1; id. Verr. 2, 5, 61, § 160; id. Cat. 1, 9, 23; Auct. Her. 4, 50, 63; Auct. B. Afr. 18; 40; Auct. B. Hisp. 3; Plin. 2, 47, 46, § 121 al.: tendimus hinc rectā Beneventum. Hor. S. 1, 5, 71. —rectō, straightforwards, directly (perh. only in the two foll. passages):C. 1.appellationes, quae recto ad principem factae sunt,
Dig. 49, 1, 21; Inscr. Grut. 611, 13.—Lit., in a straight line (horizontal or perpendicular), straightly, perpendicularly, uprightly, orthôs (very rare):2.vitem bene enodatam deligato recte, flexuosa uti ne siet,
Cato, R. R. 33, 4:sive aliae (atomi) declinabunt, aliae suo nutu recte ferentur... quae (atomi) recte, quae oblique ferantur,
Cic. Fin. 1, 6, 20:satyri, cum quadrupedes, tum recte currentes, humanā effigie,
Plin. 7, 2, 2, § 24.—Trop., rightly, correctly, properly, duly, suitably, well, advantageously, accurately (very freq. in all periods and styles):b.recta et vera loquere, sed neque vere neque recte adhuc Fecisti umquam,
Plaut. Capt. 5, 2, 7; cf. Cic. Lael. 2, 8:fecisti edepol et recte et bene,
Plaut. Capt. 5, 4, 20: si facias recte [p. 1553] aut commode, id. Cas. 2, 3, 42;so with commode,
Ter. Heaut. 1, 1, 100:recte et sapienter facit,
Plaut. Am. 1, 1, 133; cf. id. ib. 3, 4, 12:recte atque ordine factum,
Cic. Quint. 7, 28:recte atque ordine facere,
id. Phil. 3, 15, 38; Sall. C. 51, 4; Liv. 24, 31; 28, 39; 30, 17 et saep.;v. Brisson. Form. II. p. 197: recte ac merito miseriā commoveri,
Cic. Verr. 2, 5, 67, § 172:recte atque in loco constare,
id. Mur. 12, 26:recte factum,
Plaut. Capt. 3, 5, 52:seu recte seu pervorse facta sunt,
id. Trin. 1, 2, 146:seu recte seu perperam facere,
Cic. Quint. 8, 31; so (opp. perperam) Sall. J. 31, 27; Liv. 29, 17:recte dictum (opp. absurde),
Plaut. Capt. 1, 1, 4:recte concludere (opp. vitiose),
Cic. Ac. 2, 30, 98:recte factum (opp. turpiter),
Caes. B. G. 7, 80 et saep.:recte rationem tenes,
Plaut. Mil. 1, 1, 47:hercle quin tu recte dicis,
id. Men. 2, 3, 74; id. Merc. 2, 3, 77; 5, 4, 47: recte auguraris de me, Caes. ap. Cic. Att. 9, 16, 1:non recte judicas de Catone,
Cic. Lael. 2, 9; cf.:rectissime quidem judicas,
id. Rep. 3, 32, 44:tum demum sciam Recta monuisse, si tu recte caveris,
Plaut. Men. 2, 2, 71 sq.:monere,
id. Bacch. 2, 3, 96; id. Ps. 4, 4, 12; id. Pers. 4, 4, 53; id. Rud. 3, 5, 49; cf.:admonere recte,
id. Men. 5, 9, 33:suis amicis recte res suas narrare,
properly, openly, id. Poen. 5, 6, 2:hic (Epicurus) circumitione quādam deos tollens recte non dubitat divinationem tollere,
consistently, logically, Cic. Div. 2, 17, 40:aliquem asservare recte, ne aufugiat,
duly, carefully, Plaut. Men. 1, 1, 11:alicui recte dare epistulam,
correctly, id. Ps. 4, 2, 33:cum fuit cui recte ad te litteras darem,
safely, Cic. Att. 4, 1, 1; id. Fam. 1, 7, 1; so,sed habebat ducem Gabinium, quicum quidvis rectissime facere posset,
id. Phil. 2, 19, 49; cf.:alicui suam salutem recte committere,
Caes. B. G. 7, 6 fin.; id. B. C. 1, 74:si recte ambulaverit is, qui hanc epistulam tulit,
goes as he ought, Cic. Att. 9, 4, 3: tabernaculum recte captum, i. e. in the prescribed manner (opp. vitio captum), id. Div. 2, 35, 75; Liv. 4, 7; cf.:ludi recte facti,
id. 36, 2:ver sacrum non esse recte factum,
id. 34, 44: procedere recte, well, rightly, Enn. ap. Acron. ad Hor. S. 1, 2, 37 (Ann. v. 454 Vahl.): Pi. Recte valet? Ch. Vivit recte et valet, Plaut. Bacch. 2, 2, 11, and 14:valere,
id. Merc. 2, 3, 53:apud matrem recte est,
i. e. she is quite well, Cic. Att. 1, 7 init.; so,recte esse,
id. ib. 14, 16, 4 (with belle); Hor. S. 2, 3, 162 Orell.; cf.: Tullia nostra recte valet... Praeterea rectissime sunt apud te omnia, Dolab. ap. Cic. Fam. 9, 9, 1:recte sit oculis tuis,
Gell. 13, 30, 11:olivetum recte putare,
properly, advantageously, Cato, R. R. 44:solet illa recte sub manus succedere,
well, Plaut. Pers. 4, 1, 2:recte cavere,
to look out well, take good care, id. Bacch. 3, 6, 15; id. Ep. 2, 2, 107; id. Most. 3, 3, 23; id. Men. 2, 2, 72; cf.: recte sibi videre, to look out well for one ' s self, Ter. Phorm. 1, 4, 12 Ruhnk.:deos volo consilia vostra recte vortere,
well, happily, Plaut. Trin. 5, 2, 31; so,vortere,
id. Aul. 2, 2, 41: recte vendere, well, i. e. dearly, at a high price (opp. male), Cic. Verr. 2, 3, 98, § 227:alicui nec recte dicere, i. e. male, injuriose,
Plaut. Bacch. 1, 2, 11; id. Most. 1, 3, 83; id. Poen. 3, 1, 13; cf.:nec recte loqui alicui,
id. Bacch. 4, 4, 83:nec recte dicere in aliquem,
id. As. 1, 3, 3;and simply nec recte dicere,
id. Ps. 4, 6, 23.— Comp.:ad omnia alia aetate sapimus rectius,
Ter. Ad. 5, 3, 46:hic tibi erit rectius,
Plaut. Men. 2, 3, 31:rectius bella gerere,
Liv. 3, 2 fin.:non possidentem multa vocaveris Recte beatum, rectius occupet Nomen beati, qui, etc.,
Hor. C. 4, 9, 46.— Sup., Cic. Rep. 3, 32, 44; v. supra. —With adjj., right, well, properly, very, much, to strengthen the idea (ante-class.): illasce oves, quā de re agitur, sanas recte esse, uti pecus ovillum, quod recte sanum est, etc., an ancient formula in Varr. R. R. 2, 2, 6:c.locus recte ferax,
Cato, R. R. 44:salvus sum recte,
Plaut. Am. 2, 1, 34:morata recte,
id. Aul. 2, 2, 62:oneratus recte,
id. Bacch. 2, 3, 115:non recte vinctus est,
Ter. And. 5, 4, 52.—Ellipt., esp. in answers, in colloquial lang., well, quite well, right, excellently: Thr. Primum aedis expugnabo. Gn. Recte. Thr. Virginem eripiam. Gn. Probe. Thr. Male mulcabo ipsam. Gn. Pulchre, Ter. Eun. 4, 7, 3: quid vos? quo pacto hic? satin recte? (sc. est, agitur, valetis, etc.), quite well? id. And. 4, 5, 9; cf.: Le. Satin' salve? dic mihi. Ca. Recte, Plaut. Trin. 5, 2, 54; and: De. Quid fit? quid agitur? Sy. Recte. De. Optime'st, Ter. Ad. 5, 5, 3; Quint. 6, 3, 84.—B.So, in colloquial lang., freq. like benigne and the Gr. kalôs, or kallista echei, as a courteously evasive answer, all ' s well, it ' s all right, there ' s nothing the matter; or, in politely declining an offer, nothing is wanting, no I thank you: De. Unde incedis? quid festinas, gnate mi? Ch. Recte pater, Plaut. Merc. 2, 3, 33; cf.: So. Quid es tam tristis? Pa. Recte mater, Ter. Hec. 3, 2, 20; and: Ch. Quid tu istic? Syr. Recte equidem, id. Heaut. 3, 2, 7: Mi. Quid est? Aes. Nihil, recte, perge, id. Ad. 4, 5, 19:rogo numquid velit? Recte inquit,
i. e. no, nothing, id. Eun. 2, 3, 51; so,in an exclamation: clamabit, pulchre! bene! recte!
Hor. A. P. 4, 28. -
5 regens
rĕgo, xi, ctum, 3, v. a. [Sanscr. arg-, argami, to obtain; Gr. oregô reach after; cf. [p. 1552] Sanscr. rāgan; Goth. reiks, king; Germ. Reich and Recht], to keep straight or from going wrong, to lead straight; to guide, conduct, direct (freq. and class.; syn.: guberno, moderor).I.Lit.:B.deus est, qui regit et moderatur et movet id corpus, cui praepositus est,
Cic. Rep. 6, 24, 26:manus una (navem) regit,
Lucr. 4, 903:onera navium velis,
Caes. B. G. 3, 13:arte ratem,
Ov. Tr. 1, 4, 12; cf.clavum,
Verg. A. 10, 218:te ventorum regat pater,
Hor. C. 1, 3, 3:vela,
Prop. 2, 28 (3, 24), 24:coërcet et regit beluam,
Cic. Rep. 2, 40, 67:equum,
Liv. 35, 11:equos,
Ov. A. A. 3, 556; id. Ib. 474; cf.quadrupedes,
id. M. 2, 86:spumantia ora (equi),
id. ib. 8, 34:frena,
id. P. 4, 12, 24:equi impotentes regendi,
Liv. 35, 11; Ov. Tr. 1, 3, 28; Curt. 4, 15, 28:currus,
Ov. A. A. 1, 4; Curt. 8, 14, 7: taurus ex grege, quem prope litora regebat, Sall. H. Fragm. ap. Prisc. p. 715 P.; Quint. 1, 1, 27:rege tela per auras,
Verg. A. 9, 409:tela per viscera Caesaris,
Luc. 7, 350; cf.:missum jaculum,
Ov. M. 7, 684:sagittas nusquam,
Luc. 7, 515:regens tenui vestigia filo,
Cat. 64, 113; cf.:Daedalium iter lino duce,
Prop. 2, 14 (3, 6), 8:caeca filo vestigia,
Verg. A. 6, 30:diverso flamina tractu,
Ov. M. 1, 59:gressus,
Vulg. Judic. 16, 26.—In partic., jurid. t. t.:II. A.regere fines,
to draw the boundaries, mark out the limits, Cic. Leg. 1, 21, 55; id. Top. 10, 43; id. Mur. 9, 22; Tib. 1, 3, 44; cf. Dig. 10, 1, and Cod. Just. 3, 39 tit. Finium regundorum.—In gen.:B.Deus qui omnem hunc mundum regit,
Cic. Rep. 6, 13, 13:domum,
id. ib. 1, 39, 61:rem consilio,
Ter. Eun. 1, 1, 13:belli fera munera Mavors regit,
Lucr. 1, 33; cf.bella,
Caes. B. G. 6, 17; Sil. 7, 47:omnia nostra ita gerito, regito, gubernato, ut, etc.,
Cic. Att. 16, 2, 2:alicujus animum atque ingenium,
Plaut. Bacch. 3, 3, 90; cf.:animi motus (with moderari cupiditates),
Cic. Part. Or. 22, 76:mores,
Ov. M. 15, 834:animos dictis,
Verg. A. 1, 153:animum,
Hor. Ep. 1, 2, 62:ut me ipse regam,
id. ib. 1, 1, 27:consilia senatus,
Quint. 12, 1, 26:valetudines principis,
Tac. A. 6, 50; cf.:valetudinem arbitratu suo,
Suet. Tib. 68 al.:neque regerentur magis quam regerent casus,
Sall. J. 1, 5; cf.:jam regi leges, non regere,
Liv. 10, 13:utroque vorsum rectum est ingenium meum,
Plaut. Capt. 2, 3, 6:vellem suscepisses juvenem regendum,
Cic. Att. 10, 6, 2; cf. Suet. Tib. 50; id. Claud. 9:Silvanum specie obsequii regebat,
Tac. H. 3, 50:nemo regere potest, nisi qui et regi,
Sen. Ira, 2, 15 fin.; Quint. 12, 10, 69.—Transf.1.To sway, control, rule, govern, have the supremacy over any thing:2.quare qui convenit polliceri operam suam rei publicae, cum rem publicam regere nesciant?
Cic. Rep. 1, 6, 11; so,rem publicam,
id. ib. 1, 26, 41;1, 27, 43: in iis civitatibus quae ab optimis reguntur,
id. ib. 1, 34 fin.;2, 9, 15: illa civitas optimatium arbitrio regi dicitur,
id. ib. 1, 26, 42; cf.:Massilienses per delectos et principes cives summā justitiā reguntur,
id. ib. 1, 27, 43:Frisios,
Tac. A. 4, 72:populos imperio,
Verg. A. 6, 851:imperiis Italiam,
id. ib. 4, 230:legiones,
Tac. A. 15, 7; cf.cohortes,
id. H. 4, 12:exercitum,
Plin. Ep. 2, 13, 2; id. Pan. 9, 2:domum,
Vulg. 1 Tim. 5, 4:diva, quae regis Antium,
Hor. C. 1, 35, 1:Diana, quae silentium regis,
id. Epod. 5, 51.— Transf., of abstract objects:animi partes consilio,
Cic. Rep. 1, 38, 60:ut unius potestate regatur salus et aequabilitas et otium civium,
id. ib. 2, 23, 43:rex ille (Tarquinius) neque suos mores regere poterat neque suorum libidines,
id. ib. 2, 25, 46.— Absol.:Tiberio regente,
Tac. A. 4, 33; 13, 3:stare rempublicam nisi uno regente non posse,
Quint. 3, 8, 47:quo regente,
Verg. Cul. 333; Just. 1, 9, 23:Clemens ambitioso imperio regebat,
i. e. used his authority to court popular favor, Tac. H. 2, 12.—To guide into the right way one who has erred; to set right, correct: non multa peccas, sed si peccas, te regere possum, old poet ap. Cic. Mur. 29, 60 (with corrigere and inflectere):I.errantem regere,
Caes. B. C. 3, 57:rogo, domine, consilio me regas, etc.,
Plin. Ep. 10, 19 (30), 1; cf.: alicujus dubitationem, id. ib 10, 118 (119), 3.— Hence,P. a. as subst.: rĕgens, entis, m., a governor, prince, ruler, regent:II.contemptus regentium,
Tac. A. 12, 54:in obsequium regentis,
id. Or. 41: clementia regentis, Sen. Clem. 1, 22, 3:vita regentis,
Claud. IV. Cons. Hon. 301:excogitare nemo quicquam poterit, quod magis decorum regenti sit quam clementia,
Sen. Clem. 1, 19, 1; id. Ep. 59, 7:in vulgus manant exempla regentum (= -tium),
Claud. Laud. Stil. 1, 168.—rectus, a, um, P. a., led straight along, drawn in a straight line (horizontal or vertical), straight, upright, orthos.A.Lit., of horizontal direction:B.pars Remorum recta est (opp. refracta),
Lucr. 4, 439:sed nil omnino rectā regione viaï declinare,
id. 2, 249 Munro:rectā regione iter instituere,
Liv. 21, 31:India, rectā regione spatiosa,
Curt. 8, 9, 2; cf. id. 7, 9, 2:ad nostras aedes hic quidem habet rectam viam,
Plaut. Trin. 4, 2, 26:via,
id. Cas. 5, 2, 7; id. Poen. 3, 3, 79; id. Ps. 4, 7, 37; Ter. And. 3, 4, 21; id. Phorm. 2, 1, 80; Mart. 8, 75, 2; cf.platea,
Plaut. Cist. 2, 1, 58; Ter. Ad. 4, 2, 35; 43:porta,
Plaut. Bacch. 4, 4, 60:ostium,
id. Mil. 2, 3, 58:ostia viarum (opp. iter flexum),
Lucr. 4, 93:cursus hinc in Africam,
Liv. 26, 43:saxa quae rectis lineis suos ordines servant,
Caes. B. G. 7, 23 fin.:recto flumine,
Verg. A. 8, 57:recto ad Iberum itinere,
Caes. B. C. 1, 69; Liv. 22, 9:ne qua forent pedibus vestigia rectis,
Verg. A. 8, 209:recto grassetur limite miles,
Ov. Tr. 2, 477:velut rectae acies concurrissent,
in a straight line, line of battle, Liv. 34, 28; so,acies,
id. 35, 28:qui (quincunx), in quamcumque partem spectaveris, rectus est,
Quint. 8, 3, 9:hic vos aliud nihil orat, nisi ut rectis oculis hanc urbem sibi intueri liceat,
Cic. Rab. Post. 17, 48:adversus adparatus terribilium rectos oculos tenet,
Sen. Const. 5, 5:rectis oculis gladios micantes videre,
id. Ep. 76, 33; 104, 24:oculi,
Suet. Aug. 16; cf.acies,
Ov. M. 2, 776:lumen,
Luc. 9, 638:vultus,
Stat. Th. 10, 542.—Of vertical direction:ut hae (partes) rursum rectis lineis in caelestem locum subvolent,
in perpendicular lines, Cic. Tusc. 1, 17, 40:saxa,
perpendicular, steep, Liv. 21, 36 (just before: pleraque Alpium arrectiora sunt); cf.:rectae prope rupes,
id. 38, 20:truncus,
Ov. M. 7, 640:ita jacere talum, ut rectus assistat: qui ita talus erit jactus ut cadet rectus,
Cic. Fin. 3, 16, 53:caput rectum et secundum naturam (opp. dejectum, supinum), in latus inclinatum,
Quint. 11, 3, 69:homines,
straight, erect, Cat. 10, 20; so,Quintia,
id. 86, 1:puella,
Hor. S. 1, 2, 123:senectus,
Juv. 3, 26:iterque Non agit in rectum, sed in orbem curvat eundem,
does not shape his course directly forward, Ov. M. 2, 715:vidit ut hostiles in rectum exire cohortes,
Luc. 7, 327. — Comp.:crus Rectius,
Hor. S. 1, 2, 82:rectior coma,
smoother, straighter, Sen. Ep. 95, 24:longā trabe rectior exstet,
Ov. M. 3, 78:crura,
Pall. 7, 7. — Sup.:rectissima linea,
Quint. 3, 6, 83:via,
id. 12, 2, 27. —Trop.1.In gen., right, correct, proper, appropriate, befitting; opp. to what is false or improper: vobis mentes rectae quae stare solebant, Enn. ap. Cic. Sen. 6, 16 (Ann. v. 208 Vahl.):2.ut rectā viā rem narret ordine omnem,
Ter. Heaut. 4, 3, 28 (just before: aperte, ita ut res sese habet, narrato); cf. id. And. 2, 6, 11: De. Estne hoc, ut dico? Li. Rectam instas viam: Ea res est, you ' re on the right way, Plaut. As. 1, 1, 39: in rectam redire semitam, cf. id. Cas. 2, 3, 33:rectā viā depelli,
Quint. 2, 7, 29; 10, 1, 29; cf. Sen. Ep. 94, 54; Quint. 2, 6, 2;so post-class.: de viā rectā declinare,
Gell. 1, 3, 15: a rectā viā avertere, Aug. Civ Dei, 12, 17, 2: ad rectum iter retrahere, Hier. in Osee, 2, 8 sq.; id. in Mich. 3, 5:recta consilia dare,
Ter. And. 2, 1, 9:quae sint in artibus recta ac prava dijudicare,
Cic. de Or. 3, 50, 195; cf.:quae sunt recta et simplicia laudantur,
id. Off. 1, 36, 130; Quint. 9, 3, 3:sermo rectus et secundum naturam enunciatus,
id. 2, 5, 11; cf.:(oratio) recta an ordine permutato,
id. 1, 13, 5; 9, 4, 27:per Marathonis propugnatores recto sono juravit (opp. flexus vocis),
id. 11, 3, 168 Spald.; cf. id. 11, 3, 64:recto ac justo proelio dimicare,
Liv. 35, 4 fin.:rectarum cenarum consuetudo,
a regular, formal supper, Suet. Dom. 7; so,cena,
Mart. 2, 69, 7; 7, 20, 2; also absol.:recta,
Suet. Aug. 74; Mart. 8, 50, 10:domus recta est (with contenta decore simplici),
Sen. Ep. 100, 6:nominibus rectis expendere nummos,
i. e. on good securities, Hor. Ep. 2, 1, 105: ut natura dedit, sic omnis recta figura, correct, beautiful, Prop. 2, 18, 25 (3, 11, 3):absque te esset, ego illum haberem rectum ad ingenium bonum,
suitable, qualified, Plaut. Bacch. 3, 3, 8.— Subst.: rectum, i, n.:rectum est etiam in illis contentionibus gravitatem retinere,
Cic. Off. 1, 38, 137:quid verum, quid falsum, quid rectum in oratione pravumve,
id. Ac. 1, 5, 19:aliter, quam est rectum verumque dicere,
Quint. 6, 3, 89:cum sit rectum, Nocere facile est, etc.,
id. 8, 5, 6;so (opp. durum et incomptum),
id. 8, 6, 65; (opp. vitiosum) id. 1, 5, 29:mutare aliquid a recto,
id. 2, 13, 11:recta et vera loquere,
i. e. sincerely, openly, Plaut. Capt. 5, 2, 7:qui haec recta tantum et in nullos flexus recedentia copiose tractaverit,
Quint. 10, 5, 12:ea plerumque recta sunt,
id. 9, 2, 5; cf. id. 9, 2, 45.— Comp.:rectior divisio,
Quint. 7, 2, 39:si quid novisti rectius istis,
Hor. Ep. 1, 6, 67; Cic. Rep. 1, 40, 62.— Sup.:rectissima ratio,
Quint. 2, 13, 3.—In partic.a.Morally right, correct, lawful, just, virtuous, noble, good (opp. pravus); as subst.: rectum, i, n., that which is right, good, virtuous; uprightness, rectitude, virtue (very freq.):b.honesta res dividitur in rectum et laudabile. Rectum est, quod cum virtute et officio fit,
Auct. Her. 3, 2, 3: illud rectum, quod katorthôma dicebat, Cic. Fin. 4, 6, 15:nec quicquam nisi honestum et rectum ab altero postulare,
id. Lael. 22, 82;so with honestum,
id. ib. 21, 76; id. Fin. 1, 7, 25; id. Off. 1, 24, 82; id. Fam. 5, 19, 1 al.:(opp. pravum) neque id Putabit, pravum an rectum siet, quod petet,
Ter. Heaut. 3, 1, 76; id. Phorm. 5, 2, 6; Cic. Ac. 2, 11, 33; id. Or. 14, 45; id. Lig. 9, 30; Quint. 1, 3, 12; 2, 4, 20 et saep.; cf.:recta consilia (opp. prava),
Liv. 1, 27:in rectis (opp. in pravitatibus),
Cic. Leg. 1, 11, 31:curvo dignoscere rectum,
Hor. Ep. 2, 2, 44:mens sibi conscia recti,
Verg. A. 1, 604:fidem rectumque colebat,
Ov. M. 1, 90:recta ingenia (opp. perversa),
Plin. Ep. 4, 7, 3 et saep.:in omni vitā suā quemque a rectā conscientiā traversum unguem non oportet discedere,
Cic. Att. 13, 20, 4:animus secundis Temporibus dubiisque rectus,
Hor. C. 4, 9, 36:natura,
id. S. 1, 6, 66:ex consularibus, unus L. Caesar firmus est et rectus,
Cic. Fam. 12, 5, 2:judex,
Quint. 4, 1, 13; cf.auditor,
Plin. Ep. 2, 19, 6:vir rectus et sanctus,
id. ib. 2, 11, 5; cf. id. ib. 7, 31, 1:beatus judicii rectus,
Sen. Vit. Beat. 6, 2.— Rectum est, with subjective-clause:rectum est gravitatem retinere,
Cic. Off. 1, 38 fin.; so id. ib. 3, 11, 47; id. Mur. 2, 3; id. Att. 6, 9, 4.—In gram.: rectus casus, the nominative case (because not inflected;A.opp. obliqui casus),
Varr. L. L. 1 sq.; Quint. 1, 4, 13; 1, 5, 61; Gell. 13, 12, 4 et saep.—Hence the adverbs,rectā,B.rectō,C.rectē.A.rectā (sc. viā). straightway, straightforwards, right on, directly (freq. and class.):B.hic ad me rectā habet rectam viam,
Plaut. Mil. 2, 6, 11; id. Ps. 4, 7, 37:jam ad regem rectā me ducam,
id. Am. 4, 3, 8; 5, 1, 63; id. Capt. 3, 5, 93; id. Cas. prol. 43; id. Mil. 2, 5, 50; id. Merc. 5, 2, 92; id. Ps. 4, 2, 11; id. Rud. 3, 6, 13; Ter. Eun. 1, 2, 7:tu rus hinc ibis?... rectā,
id. Ad. 3, 3, 79; id. Hec. 3, 3, 12; id. Phorm. 1, 2, 62; 5, 6, 19:Marius ab subselliis in rostra rectā,
Cic. Off. 3, 20, 80; id. Att. 5, 14, 2; 6, 8, 1; 16, 10, 1; id. Fam. 9, 19, 1; id. Verr. 2, 5, 61, § 160; id. Cat. 1, 9, 23; Auct. Her. 4, 50, 63; Auct. B. Afr. 18; 40; Auct. B. Hisp. 3; Plin. 2, 47, 46, § 121 al.: tendimus hinc rectā Beneventum. Hor. S. 1, 5, 71. —rectō, straightforwards, directly (perh. only in the two foll. passages):C. 1.appellationes, quae recto ad principem factae sunt,
Dig. 49, 1, 21; Inscr. Grut. 611, 13.—Lit., in a straight line (horizontal or perpendicular), straightly, perpendicularly, uprightly, orthôs (very rare):2.vitem bene enodatam deligato recte, flexuosa uti ne siet,
Cato, R. R. 33, 4:sive aliae (atomi) declinabunt, aliae suo nutu recte ferentur... quae (atomi) recte, quae oblique ferantur,
Cic. Fin. 1, 6, 20:satyri, cum quadrupedes, tum recte currentes, humanā effigie,
Plin. 7, 2, 2, § 24.—Trop., rightly, correctly, properly, duly, suitably, well, advantageously, accurately (very freq. in all periods and styles):b.recta et vera loquere, sed neque vere neque recte adhuc Fecisti umquam,
Plaut. Capt. 5, 2, 7; cf. Cic. Lael. 2, 8:fecisti edepol et recte et bene,
Plaut. Capt. 5, 4, 20: si facias recte [p. 1553] aut commode, id. Cas. 2, 3, 42;so with commode,
Ter. Heaut. 1, 1, 100:recte et sapienter facit,
Plaut. Am. 1, 1, 133; cf. id. ib. 3, 4, 12:recte atque ordine factum,
Cic. Quint. 7, 28:recte atque ordine facere,
id. Phil. 3, 15, 38; Sall. C. 51, 4; Liv. 24, 31; 28, 39; 30, 17 et saep.;v. Brisson. Form. II. p. 197: recte ac merito miseriā commoveri,
Cic. Verr. 2, 5, 67, § 172:recte atque in loco constare,
id. Mur. 12, 26:recte factum,
Plaut. Capt. 3, 5, 52:seu recte seu pervorse facta sunt,
id. Trin. 1, 2, 146:seu recte seu perperam facere,
Cic. Quint. 8, 31; so (opp. perperam) Sall. J. 31, 27; Liv. 29, 17:recte dictum (opp. absurde),
Plaut. Capt. 1, 1, 4:recte concludere (opp. vitiose),
Cic. Ac. 2, 30, 98:recte factum (opp. turpiter),
Caes. B. G. 7, 80 et saep.:recte rationem tenes,
Plaut. Mil. 1, 1, 47:hercle quin tu recte dicis,
id. Men. 2, 3, 74; id. Merc. 2, 3, 77; 5, 4, 47: recte auguraris de me, Caes. ap. Cic. Att. 9, 16, 1:non recte judicas de Catone,
Cic. Lael. 2, 9; cf.:rectissime quidem judicas,
id. Rep. 3, 32, 44:tum demum sciam Recta monuisse, si tu recte caveris,
Plaut. Men. 2, 2, 71 sq.:monere,
id. Bacch. 2, 3, 96; id. Ps. 4, 4, 12; id. Pers. 4, 4, 53; id. Rud. 3, 5, 49; cf.:admonere recte,
id. Men. 5, 9, 33:suis amicis recte res suas narrare,
properly, openly, id. Poen. 5, 6, 2:hic (Epicurus) circumitione quādam deos tollens recte non dubitat divinationem tollere,
consistently, logically, Cic. Div. 2, 17, 40:aliquem asservare recte, ne aufugiat,
duly, carefully, Plaut. Men. 1, 1, 11:alicui recte dare epistulam,
correctly, id. Ps. 4, 2, 33:cum fuit cui recte ad te litteras darem,
safely, Cic. Att. 4, 1, 1; id. Fam. 1, 7, 1; so,sed habebat ducem Gabinium, quicum quidvis rectissime facere posset,
id. Phil. 2, 19, 49; cf.:alicui suam salutem recte committere,
Caes. B. G. 7, 6 fin.; id. B. C. 1, 74:si recte ambulaverit is, qui hanc epistulam tulit,
goes as he ought, Cic. Att. 9, 4, 3: tabernaculum recte captum, i. e. in the prescribed manner (opp. vitio captum), id. Div. 2, 35, 75; Liv. 4, 7; cf.:ludi recte facti,
id. 36, 2:ver sacrum non esse recte factum,
id. 34, 44: procedere recte, well, rightly, Enn. ap. Acron. ad Hor. S. 1, 2, 37 (Ann. v. 454 Vahl.): Pi. Recte valet? Ch. Vivit recte et valet, Plaut. Bacch. 2, 2, 11, and 14:valere,
id. Merc. 2, 3, 53:apud matrem recte est,
i. e. she is quite well, Cic. Att. 1, 7 init.; so,recte esse,
id. ib. 14, 16, 4 (with belle); Hor. S. 2, 3, 162 Orell.; cf.: Tullia nostra recte valet... Praeterea rectissime sunt apud te omnia, Dolab. ap. Cic. Fam. 9, 9, 1:recte sit oculis tuis,
Gell. 13, 30, 11:olivetum recte putare,
properly, advantageously, Cato, R. R. 44:solet illa recte sub manus succedere,
well, Plaut. Pers. 4, 1, 2:recte cavere,
to look out well, take good care, id. Bacch. 3, 6, 15; id. Ep. 2, 2, 107; id. Most. 3, 3, 23; id. Men. 2, 2, 72; cf.: recte sibi videre, to look out well for one ' s self, Ter. Phorm. 1, 4, 12 Ruhnk.:deos volo consilia vostra recte vortere,
well, happily, Plaut. Trin. 5, 2, 31; so,vortere,
id. Aul. 2, 2, 41: recte vendere, well, i. e. dearly, at a high price (opp. male), Cic. Verr. 2, 3, 98, § 227:alicui nec recte dicere, i. e. male, injuriose,
Plaut. Bacch. 1, 2, 11; id. Most. 1, 3, 83; id. Poen. 3, 1, 13; cf.:nec recte loqui alicui,
id. Bacch. 4, 4, 83:nec recte dicere in aliquem,
id. As. 1, 3, 3;and simply nec recte dicere,
id. Ps. 4, 6, 23.— Comp.:ad omnia alia aetate sapimus rectius,
Ter. Ad. 5, 3, 46:hic tibi erit rectius,
Plaut. Men. 2, 3, 31:rectius bella gerere,
Liv. 3, 2 fin.:non possidentem multa vocaveris Recte beatum, rectius occupet Nomen beati, qui, etc.,
Hor. C. 4, 9, 46.— Sup., Cic. Rep. 3, 32, 44; v. supra. —With adjj., right, well, properly, very, much, to strengthen the idea (ante-class.): illasce oves, quā de re agitur, sanas recte esse, uti pecus ovillum, quod recte sanum est, etc., an ancient formula in Varr. R. R. 2, 2, 6:c.locus recte ferax,
Cato, R. R. 44:salvus sum recte,
Plaut. Am. 2, 1, 34:morata recte,
id. Aul. 2, 2, 62:oneratus recte,
id. Bacch. 2, 3, 115:non recte vinctus est,
Ter. And. 5, 4, 52.—Ellipt., esp. in answers, in colloquial lang., well, quite well, right, excellently: Thr. Primum aedis expugnabo. Gn. Recte. Thr. Virginem eripiam. Gn. Probe. Thr. Male mulcabo ipsam. Gn. Pulchre, Ter. Eun. 4, 7, 3: quid vos? quo pacto hic? satin recte? (sc. est, agitur, valetis, etc.), quite well? id. And. 4, 5, 9; cf.: Le. Satin' salve? dic mihi. Ca. Recte, Plaut. Trin. 5, 2, 54; and: De. Quid fit? quid agitur? Sy. Recte. De. Optime'st, Ter. Ad. 5, 5, 3; Quint. 6, 3, 84.—B.So, in colloquial lang., freq. like benigne and the Gr. kalôs, or kallista echei, as a courteously evasive answer, all ' s well, it ' s all right, there ' s nothing the matter; or, in politely declining an offer, nothing is wanting, no I thank you: De. Unde incedis? quid festinas, gnate mi? Ch. Recte pater, Plaut. Merc. 2, 3, 33; cf.: So. Quid es tam tristis? Pa. Recte mater, Ter. Hec. 3, 2, 20; and: Ch. Quid tu istic? Syr. Recte equidem, id. Heaut. 3, 2, 7: Mi. Quid est? Aes. Nihil, recte, perge, id. Ad. 4, 5, 19:rogo numquid velit? Recte inquit,
i. e. no, nothing, id. Eun. 2, 3, 51; so,in an exclamation: clamabit, pulchre! bene! recte!
Hor. A. P. 4, 28. -
6 rego
rĕgo, xi, ctum, 3, v. a. [Sanscr. arg-, argami, to obtain; Gr. oregô reach after; cf. [p. 1552] Sanscr. rāgan; Goth. reiks, king; Germ. Reich and Recht], to keep straight or from going wrong, to lead straight; to guide, conduct, direct (freq. and class.; syn.: guberno, moderor).I.Lit.:B.deus est, qui regit et moderatur et movet id corpus, cui praepositus est,
Cic. Rep. 6, 24, 26:manus una (navem) regit,
Lucr. 4, 903:onera navium velis,
Caes. B. G. 3, 13:arte ratem,
Ov. Tr. 1, 4, 12; cf.clavum,
Verg. A. 10, 218:te ventorum regat pater,
Hor. C. 1, 3, 3:vela,
Prop. 2, 28 (3, 24), 24:coërcet et regit beluam,
Cic. Rep. 2, 40, 67:equum,
Liv. 35, 11:equos,
Ov. A. A. 3, 556; id. Ib. 474; cf.quadrupedes,
id. M. 2, 86:spumantia ora (equi),
id. ib. 8, 34:frena,
id. P. 4, 12, 24:equi impotentes regendi,
Liv. 35, 11; Ov. Tr. 1, 3, 28; Curt. 4, 15, 28:currus,
Ov. A. A. 1, 4; Curt. 8, 14, 7: taurus ex grege, quem prope litora regebat, Sall. H. Fragm. ap. Prisc. p. 715 P.; Quint. 1, 1, 27:rege tela per auras,
Verg. A. 9, 409:tela per viscera Caesaris,
Luc. 7, 350; cf.:missum jaculum,
Ov. M. 7, 684:sagittas nusquam,
Luc. 7, 515:regens tenui vestigia filo,
Cat. 64, 113; cf.:Daedalium iter lino duce,
Prop. 2, 14 (3, 6), 8:caeca filo vestigia,
Verg. A. 6, 30:diverso flamina tractu,
Ov. M. 1, 59:gressus,
Vulg. Judic. 16, 26.—In partic., jurid. t. t.:II. A.regere fines,
to draw the boundaries, mark out the limits, Cic. Leg. 1, 21, 55; id. Top. 10, 43; id. Mur. 9, 22; Tib. 1, 3, 44; cf. Dig. 10, 1, and Cod. Just. 3, 39 tit. Finium regundorum.—In gen.:B.Deus qui omnem hunc mundum regit,
Cic. Rep. 6, 13, 13:domum,
id. ib. 1, 39, 61:rem consilio,
Ter. Eun. 1, 1, 13:belli fera munera Mavors regit,
Lucr. 1, 33; cf.bella,
Caes. B. G. 6, 17; Sil. 7, 47:omnia nostra ita gerito, regito, gubernato, ut, etc.,
Cic. Att. 16, 2, 2:alicujus animum atque ingenium,
Plaut. Bacch. 3, 3, 90; cf.:animi motus (with moderari cupiditates),
Cic. Part. Or. 22, 76:mores,
Ov. M. 15, 834:animos dictis,
Verg. A. 1, 153:animum,
Hor. Ep. 1, 2, 62:ut me ipse regam,
id. ib. 1, 1, 27:consilia senatus,
Quint. 12, 1, 26:valetudines principis,
Tac. A. 6, 50; cf.:valetudinem arbitratu suo,
Suet. Tib. 68 al.:neque regerentur magis quam regerent casus,
Sall. J. 1, 5; cf.:jam regi leges, non regere,
Liv. 10, 13:utroque vorsum rectum est ingenium meum,
Plaut. Capt. 2, 3, 6:vellem suscepisses juvenem regendum,
Cic. Att. 10, 6, 2; cf. Suet. Tib. 50; id. Claud. 9:Silvanum specie obsequii regebat,
Tac. H. 3, 50:nemo regere potest, nisi qui et regi,
Sen. Ira, 2, 15 fin.; Quint. 12, 10, 69.—Transf.1.To sway, control, rule, govern, have the supremacy over any thing:2.quare qui convenit polliceri operam suam rei publicae, cum rem publicam regere nesciant?
Cic. Rep. 1, 6, 11; so,rem publicam,
id. ib. 1, 26, 41;1, 27, 43: in iis civitatibus quae ab optimis reguntur,
id. ib. 1, 34 fin.;2, 9, 15: illa civitas optimatium arbitrio regi dicitur,
id. ib. 1, 26, 42; cf.:Massilienses per delectos et principes cives summā justitiā reguntur,
id. ib. 1, 27, 43:Frisios,
Tac. A. 4, 72:populos imperio,
Verg. A. 6, 851:imperiis Italiam,
id. ib. 4, 230:legiones,
Tac. A. 15, 7; cf.cohortes,
id. H. 4, 12:exercitum,
Plin. Ep. 2, 13, 2; id. Pan. 9, 2:domum,
Vulg. 1 Tim. 5, 4:diva, quae regis Antium,
Hor. C. 1, 35, 1:Diana, quae silentium regis,
id. Epod. 5, 51.— Transf., of abstract objects:animi partes consilio,
Cic. Rep. 1, 38, 60:ut unius potestate regatur salus et aequabilitas et otium civium,
id. ib. 2, 23, 43:rex ille (Tarquinius) neque suos mores regere poterat neque suorum libidines,
id. ib. 2, 25, 46.— Absol.:Tiberio regente,
Tac. A. 4, 33; 13, 3:stare rempublicam nisi uno regente non posse,
Quint. 3, 8, 47:quo regente,
Verg. Cul. 333; Just. 1, 9, 23:Clemens ambitioso imperio regebat,
i. e. used his authority to court popular favor, Tac. H. 2, 12.—To guide into the right way one who has erred; to set right, correct: non multa peccas, sed si peccas, te regere possum, old poet ap. Cic. Mur. 29, 60 (with corrigere and inflectere):I.errantem regere,
Caes. B. C. 3, 57:rogo, domine, consilio me regas, etc.,
Plin. Ep. 10, 19 (30), 1; cf.: alicujus dubitationem, id. ib 10, 118 (119), 3.— Hence,P. a. as subst.: rĕgens, entis, m., a governor, prince, ruler, regent:II.contemptus regentium,
Tac. A. 12, 54:in obsequium regentis,
id. Or. 41: clementia regentis, Sen. Clem. 1, 22, 3:vita regentis,
Claud. IV. Cons. Hon. 301:excogitare nemo quicquam poterit, quod magis decorum regenti sit quam clementia,
Sen. Clem. 1, 19, 1; id. Ep. 59, 7:in vulgus manant exempla regentum (= -tium),
Claud. Laud. Stil. 1, 168.—rectus, a, um, P. a., led straight along, drawn in a straight line (horizontal or vertical), straight, upright, orthos.A.Lit., of horizontal direction:B.pars Remorum recta est (opp. refracta),
Lucr. 4, 439:sed nil omnino rectā regione viaï declinare,
id. 2, 249 Munro:rectā regione iter instituere,
Liv. 21, 31:India, rectā regione spatiosa,
Curt. 8, 9, 2; cf. id. 7, 9, 2:ad nostras aedes hic quidem habet rectam viam,
Plaut. Trin. 4, 2, 26:via,
id. Cas. 5, 2, 7; id. Poen. 3, 3, 79; id. Ps. 4, 7, 37; Ter. And. 3, 4, 21; id. Phorm. 2, 1, 80; Mart. 8, 75, 2; cf.platea,
Plaut. Cist. 2, 1, 58; Ter. Ad. 4, 2, 35; 43:porta,
Plaut. Bacch. 4, 4, 60:ostium,
id. Mil. 2, 3, 58:ostia viarum (opp. iter flexum),
Lucr. 4, 93:cursus hinc in Africam,
Liv. 26, 43:saxa quae rectis lineis suos ordines servant,
Caes. B. G. 7, 23 fin.:recto flumine,
Verg. A. 8, 57:recto ad Iberum itinere,
Caes. B. C. 1, 69; Liv. 22, 9:ne qua forent pedibus vestigia rectis,
Verg. A. 8, 209:recto grassetur limite miles,
Ov. Tr. 2, 477:velut rectae acies concurrissent,
in a straight line, line of battle, Liv. 34, 28; so,acies,
id. 35, 28:qui (quincunx), in quamcumque partem spectaveris, rectus est,
Quint. 8, 3, 9:hic vos aliud nihil orat, nisi ut rectis oculis hanc urbem sibi intueri liceat,
Cic. Rab. Post. 17, 48:adversus adparatus terribilium rectos oculos tenet,
Sen. Const. 5, 5:rectis oculis gladios micantes videre,
id. Ep. 76, 33; 104, 24:oculi,
Suet. Aug. 16; cf.acies,
Ov. M. 2, 776:lumen,
Luc. 9, 638:vultus,
Stat. Th. 10, 542.—Of vertical direction:ut hae (partes) rursum rectis lineis in caelestem locum subvolent,
in perpendicular lines, Cic. Tusc. 1, 17, 40:saxa,
perpendicular, steep, Liv. 21, 36 (just before: pleraque Alpium arrectiora sunt); cf.:rectae prope rupes,
id. 38, 20:truncus,
Ov. M. 7, 640:ita jacere talum, ut rectus assistat: qui ita talus erit jactus ut cadet rectus,
Cic. Fin. 3, 16, 53:caput rectum et secundum naturam (opp. dejectum, supinum), in latus inclinatum,
Quint. 11, 3, 69:homines,
straight, erect, Cat. 10, 20; so,Quintia,
id. 86, 1:puella,
Hor. S. 1, 2, 123:senectus,
Juv. 3, 26:iterque Non agit in rectum, sed in orbem curvat eundem,
does not shape his course directly forward, Ov. M. 2, 715:vidit ut hostiles in rectum exire cohortes,
Luc. 7, 327. — Comp.:crus Rectius,
Hor. S. 1, 2, 82:rectior coma,
smoother, straighter, Sen. Ep. 95, 24:longā trabe rectior exstet,
Ov. M. 3, 78:crura,
Pall. 7, 7. — Sup.:rectissima linea,
Quint. 3, 6, 83:via,
id. 12, 2, 27. —Trop.1.In gen., right, correct, proper, appropriate, befitting; opp. to what is false or improper: vobis mentes rectae quae stare solebant, Enn. ap. Cic. Sen. 6, 16 (Ann. v. 208 Vahl.):2.ut rectā viā rem narret ordine omnem,
Ter. Heaut. 4, 3, 28 (just before: aperte, ita ut res sese habet, narrato); cf. id. And. 2, 6, 11: De. Estne hoc, ut dico? Li. Rectam instas viam: Ea res est, you ' re on the right way, Plaut. As. 1, 1, 39: in rectam redire semitam, cf. id. Cas. 2, 3, 33:rectā viā depelli,
Quint. 2, 7, 29; 10, 1, 29; cf. Sen. Ep. 94, 54; Quint. 2, 6, 2;so post-class.: de viā rectā declinare,
Gell. 1, 3, 15: a rectā viā avertere, Aug. Civ Dei, 12, 17, 2: ad rectum iter retrahere, Hier. in Osee, 2, 8 sq.; id. in Mich. 3, 5:recta consilia dare,
Ter. And. 2, 1, 9:quae sint in artibus recta ac prava dijudicare,
Cic. de Or. 3, 50, 195; cf.:quae sunt recta et simplicia laudantur,
id. Off. 1, 36, 130; Quint. 9, 3, 3:sermo rectus et secundum naturam enunciatus,
id. 2, 5, 11; cf.:(oratio) recta an ordine permutato,
id. 1, 13, 5; 9, 4, 27:per Marathonis propugnatores recto sono juravit (opp. flexus vocis),
id. 11, 3, 168 Spald.; cf. id. 11, 3, 64:recto ac justo proelio dimicare,
Liv. 35, 4 fin.:rectarum cenarum consuetudo,
a regular, formal supper, Suet. Dom. 7; so,cena,
Mart. 2, 69, 7; 7, 20, 2; also absol.:recta,
Suet. Aug. 74; Mart. 8, 50, 10:domus recta est (with contenta decore simplici),
Sen. Ep. 100, 6:nominibus rectis expendere nummos,
i. e. on good securities, Hor. Ep. 2, 1, 105: ut natura dedit, sic omnis recta figura, correct, beautiful, Prop. 2, 18, 25 (3, 11, 3):absque te esset, ego illum haberem rectum ad ingenium bonum,
suitable, qualified, Plaut. Bacch. 3, 3, 8.— Subst.: rectum, i, n.:rectum est etiam in illis contentionibus gravitatem retinere,
Cic. Off. 1, 38, 137:quid verum, quid falsum, quid rectum in oratione pravumve,
id. Ac. 1, 5, 19:aliter, quam est rectum verumque dicere,
Quint. 6, 3, 89:cum sit rectum, Nocere facile est, etc.,
id. 8, 5, 6;so (opp. durum et incomptum),
id. 8, 6, 65; (opp. vitiosum) id. 1, 5, 29:mutare aliquid a recto,
id. 2, 13, 11:recta et vera loquere,
i. e. sincerely, openly, Plaut. Capt. 5, 2, 7:qui haec recta tantum et in nullos flexus recedentia copiose tractaverit,
Quint. 10, 5, 12:ea plerumque recta sunt,
id. 9, 2, 5; cf. id. 9, 2, 45.— Comp.:rectior divisio,
Quint. 7, 2, 39:si quid novisti rectius istis,
Hor. Ep. 1, 6, 67; Cic. Rep. 1, 40, 62.— Sup.:rectissima ratio,
Quint. 2, 13, 3.—In partic.a.Morally right, correct, lawful, just, virtuous, noble, good (opp. pravus); as subst.: rectum, i, n., that which is right, good, virtuous; uprightness, rectitude, virtue (very freq.):b.honesta res dividitur in rectum et laudabile. Rectum est, quod cum virtute et officio fit,
Auct. Her. 3, 2, 3: illud rectum, quod katorthôma dicebat, Cic. Fin. 4, 6, 15:nec quicquam nisi honestum et rectum ab altero postulare,
id. Lael. 22, 82;so with honestum,
id. ib. 21, 76; id. Fin. 1, 7, 25; id. Off. 1, 24, 82; id. Fam. 5, 19, 1 al.:(opp. pravum) neque id Putabit, pravum an rectum siet, quod petet,
Ter. Heaut. 3, 1, 76; id. Phorm. 5, 2, 6; Cic. Ac. 2, 11, 33; id. Or. 14, 45; id. Lig. 9, 30; Quint. 1, 3, 12; 2, 4, 20 et saep.; cf.:recta consilia (opp. prava),
Liv. 1, 27:in rectis (opp. in pravitatibus),
Cic. Leg. 1, 11, 31:curvo dignoscere rectum,
Hor. Ep. 2, 2, 44:mens sibi conscia recti,
Verg. A. 1, 604:fidem rectumque colebat,
Ov. M. 1, 90:recta ingenia (opp. perversa),
Plin. Ep. 4, 7, 3 et saep.:in omni vitā suā quemque a rectā conscientiā traversum unguem non oportet discedere,
Cic. Att. 13, 20, 4:animus secundis Temporibus dubiisque rectus,
Hor. C. 4, 9, 36:natura,
id. S. 1, 6, 66:ex consularibus, unus L. Caesar firmus est et rectus,
Cic. Fam. 12, 5, 2:judex,
Quint. 4, 1, 13; cf.auditor,
Plin. Ep. 2, 19, 6:vir rectus et sanctus,
id. ib. 2, 11, 5; cf. id. ib. 7, 31, 1:beatus judicii rectus,
Sen. Vit. Beat. 6, 2.— Rectum est, with subjective-clause:rectum est gravitatem retinere,
Cic. Off. 1, 38 fin.; so id. ib. 3, 11, 47; id. Mur. 2, 3; id. Att. 6, 9, 4.—In gram.: rectus casus, the nominative case (because not inflected;A.opp. obliqui casus),
Varr. L. L. 1 sq.; Quint. 1, 4, 13; 1, 5, 61; Gell. 13, 12, 4 et saep.—Hence the adverbs,rectā,B.rectō,C.rectē.A.rectā (sc. viā). straightway, straightforwards, right on, directly (freq. and class.):B.hic ad me rectā habet rectam viam,
Plaut. Mil. 2, 6, 11; id. Ps. 4, 7, 37:jam ad regem rectā me ducam,
id. Am. 4, 3, 8; 5, 1, 63; id. Capt. 3, 5, 93; id. Cas. prol. 43; id. Mil. 2, 5, 50; id. Merc. 5, 2, 92; id. Ps. 4, 2, 11; id. Rud. 3, 6, 13; Ter. Eun. 1, 2, 7:tu rus hinc ibis?... rectā,
id. Ad. 3, 3, 79; id. Hec. 3, 3, 12; id. Phorm. 1, 2, 62; 5, 6, 19:Marius ab subselliis in rostra rectā,
Cic. Off. 3, 20, 80; id. Att. 5, 14, 2; 6, 8, 1; 16, 10, 1; id. Fam. 9, 19, 1; id. Verr. 2, 5, 61, § 160; id. Cat. 1, 9, 23; Auct. Her. 4, 50, 63; Auct. B. Afr. 18; 40; Auct. B. Hisp. 3; Plin. 2, 47, 46, § 121 al.: tendimus hinc rectā Beneventum. Hor. S. 1, 5, 71. —rectō, straightforwards, directly (perh. only in the two foll. passages):C. 1.appellationes, quae recto ad principem factae sunt,
Dig. 49, 1, 21; Inscr. Grut. 611, 13.—Lit., in a straight line (horizontal or perpendicular), straightly, perpendicularly, uprightly, orthôs (very rare):2.vitem bene enodatam deligato recte, flexuosa uti ne siet,
Cato, R. R. 33, 4:sive aliae (atomi) declinabunt, aliae suo nutu recte ferentur... quae (atomi) recte, quae oblique ferantur,
Cic. Fin. 1, 6, 20:satyri, cum quadrupedes, tum recte currentes, humanā effigie,
Plin. 7, 2, 2, § 24.—Trop., rightly, correctly, properly, duly, suitably, well, advantageously, accurately (very freq. in all periods and styles):b.recta et vera loquere, sed neque vere neque recte adhuc Fecisti umquam,
Plaut. Capt. 5, 2, 7; cf. Cic. Lael. 2, 8:fecisti edepol et recte et bene,
Plaut. Capt. 5, 4, 20: si facias recte [p. 1553] aut commode, id. Cas. 2, 3, 42;so with commode,
Ter. Heaut. 1, 1, 100:recte et sapienter facit,
Plaut. Am. 1, 1, 133; cf. id. ib. 3, 4, 12:recte atque ordine factum,
Cic. Quint. 7, 28:recte atque ordine facere,
id. Phil. 3, 15, 38; Sall. C. 51, 4; Liv. 24, 31; 28, 39; 30, 17 et saep.;v. Brisson. Form. II. p. 197: recte ac merito miseriā commoveri,
Cic. Verr. 2, 5, 67, § 172:recte atque in loco constare,
id. Mur. 12, 26:recte factum,
Plaut. Capt. 3, 5, 52:seu recte seu pervorse facta sunt,
id. Trin. 1, 2, 146:seu recte seu perperam facere,
Cic. Quint. 8, 31; so (opp. perperam) Sall. J. 31, 27; Liv. 29, 17:recte dictum (opp. absurde),
Plaut. Capt. 1, 1, 4:recte concludere (opp. vitiose),
Cic. Ac. 2, 30, 98:recte factum (opp. turpiter),
Caes. B. G. 7, 80 et saep.:recte rationem tenes,
Plaut. Mil. 1, 1, 47:hercle quin tu recte dicis,
id. Men. 2, 3, 74; id. Merc. 2, 3, 77; 5, 4, 47: recte auguraris de me, Caes. ap. Cic. Att. 9, 16, 1:non recte judicas de Catone,
Cic. Lael. 2, 9; cf.:rectissime quidem judicas,
id. Rep. 3, 32, 44:tum demum sciam Recta monuisse, si tu recte caveris,
Plaut. Men. 2, 2, 71 sq.:monere,
id. Bacch. 2, 3, 96; id. Ps. 4, 4, 12; id. Pers. 4, 4, 53; id. Rud. 3, 5, 49; cf.:admonere recte,
id. Men. 5, 9, 33:suis amicis recte res suas narrare,
properly, openly, id. Poen. 5, 6, 2:hic (Epicurus) circumitione quādam deos tollens recte non dubitat divinationem tollere,
consistently, logically, Cic. Div. 2, 17, 40:aliquem asservare recte, ne aufugiat,
duly, carefully, Plaut. Men. 1, 1, 11:alicui recte dare epistulam,
correctly, id. Ps. 4, 2, 33:cum fuit cui recte ad te litteras darem,
safely, Cic. Att. 4, 1, 1; id. Fam. 1, 7, 1; so,sed habebat ducem Gabinium, quicum quidvis rectissime facere posset,
id. Phil. 2, 19, 49; cf.:alicui suam salutem recte committere,
Caes. B. G. 7, 6 fin.; id. B. C. 1, 74:si recte ambulaverit is, qui hanc epistulam tulit,
goes as he ought, Cic. Att. 9, 4, 3: tabernaculum recte captum, i. e. in the prescribed manner (opp. vitio captum), id. Div. 2, 35, 75; Liv. 4, 7; cf.:ludi recte facti,
id. 36, 2:ver sacrum non esse recte factum,
id. 34, 44: procedere recte, well, rightly, Enn. ap. Acron. ad Hor. S. 1, 2, 37 (Ann. v. 454 Vahl.): Pi. Recte valet? Ch. Vivit recte et valet, Plaut. Bacch. 2, 2, 11, and 14:valere,
id. Merc. 2, 3, 53:apud matrem recte est,
i. e. she is quite well, Cic. Att. 1, 7 init.; so,recte esse,
id. ib. 14, 16, 4 (with belle); Hor. S. 2, 3, 162 Orell.; cf.: Tullia nostra recte valet... Praeterea rectissime sunt apud te omnia, Dolab. ap. Cic. Fam. 9, 9, 1:recte sit oculis tuis,
Gell. 13, 30, 11:olivetum recte putare,
properly, advantageously, Cato, R. R. 44:solet illa recte sub manus succedere,
well, Plaut. Pers. 4, 1, 2:recte cavere,
to look out well, take good care, id. Bacch. 3, 6, 15; id. Ep. 2, 2, 107; id. Most. 3, 3, 23; id. Men. 2, 2, 72; cf.: recte sibi videre, to look out well for one ' s self, Ter. Phorm. 1, 4, 12 Ruhnk.:deos volo consilia vostra recte vortere,
well, happily, Plaut. Trin. 5, 2, 31; so,vortere,
id. Aul. 2, 2, 41: recte vendere, well, i. e. dearly, at a high price (opp. male), Cic. Verr. 2, 3, 98, § 227:alicui nec recte dicere, i. e. male, injuriose,
Plaut. Bacch. 1, 2, 11; id. Most. 1, 3, 83; id. Poen. 3, 1, 13; cf.:nec recte loqui alicui,
id. Bacch. 4, 4, 83:nec recte dicere in aliquem,
id. As. 1, 3, 3;and simply nec recte dicere,
id. Ps. 4, 6, 23.— Comp.:ad omnia alia aetate sapimus rectius,
Ter. Ad. 5, 3, 46:hic tibi erit rectius,
Plaut. Men. 2, 3, 31:rectius bella gerere,
Liv. 3, 2 fin.:non possidentem multa vocaveris Recte beatum, rectius occupet Nomen beati, qui, etc.,
Hor. C. 4, 9, 46.— Sup., Cic. Rep. 3, 32, 44; v. supra. —With adjj., right, well, properly, very, much, to strengthen the idea (ante-class.): illasce oves, quā de re agitur, sanas recte esse, uti pecus ovillum, quod recte sanum est, etc., an ancient formula in Varr. R. R. 2, 2, 6:c.locus recte ferax,
Cato, R. R. 44:salvus sum recte,
Plaut. Am. 2, 1, 34:morata recte,
id. Aul. 2, 2, 62:oneratus recte,
id. Bacch. 2, 3, 115:non recte vinctus est,
Ter. And. 5, 4, 52.—Ellipt., esp. in answers, in colloquial lang., well, quite well, right, excellently: Thr. Primum aedis expugnabo. Gn. Recte. Thr. Virginem eripiam. Gn. Probe. Thr. Male mulcabo ipsam. Gn. Pulchre, Ter. Eun. 4, 7, 3: quid vos? quo pacto hic? satin recte? (sc. est, agitur, valetis, etc.), quite well? id. And. 4, 5, 9; cf.: Le. Satin' salve? dic mihi. Ca. Recte, Plaut. Trin. 5, 2, 54; and: De. Quid fit? quid agitur? Sy. Recte. De. Optime'st, Ter. Ad. 5, 5, 3; Quint. 6, 3, 84.—B.So, in colloquial lang., freq. like benigne and the Gr. kalôs, or kallista echei, as a courteously evasive answer, all ' s well, it ' s all right, there ' s nothing the matter; or, in politely declining an offer, nothing is wanting, no I thank you: De. Unde incedis? quid festinas, gnate mi? Ch. Recte pater, Plaut. Merc. 2, 3, 33; cf.: So. Quid es tam tristis? Pa. Recte mater, Ter. Hec. 3, 2, 20; and: Ch. Quid tu istic? Syr. Recte equidem, id. Heaut. 3, 2, 7: Mi. Quid est? Aes. Nihil, recte, perge, id. Ad. 4, 5, 19:rogo numquid velit? Recte inquit,
i. e. no, nothing, id. Eun. 2, 3, 51; so,in an exclamation: clamabit, pulchre! bene! recte!
Hor. A. P. 4, 28.
Перевод: с латинского на все языки
со всех языков на латинский- Со всех языков на:
- Латинский
- С латинского на:
- Все языки
- Английский
- Немецкий
- Русский